بنام خالق هستی
زمانی که تیم جوملافارسی درصدد طراحی یک لوگوی پارسی برای جوملا برآمد، موارد زیر را در دستور کار قرار داد
- بکاربردن مفاهیم جوملا در لوگو جوملافارسی
- استفاده از مفاهیم پارسی و ایرانی در لوگو
- قابلیت استفاده در موارد مختلف مانند چاپ، نرمافزار و فرمهای برجسته
• مفاهیم پنهان لوگو جوملا
در ابتدا برای استفاده از مفاهیم جوملا در طراحی لوگوی جدید، باید با مفاهیم لوگو جوملا آشنا باشیم
- معنی کلمه جوملا:
جوملا نامی است که از تلفظ واژه سواحیلی "Jumla" گرفته شده و به معنی "همه با هم" میباشد.این نام از میان هزاران پیشنهاد انتخاب شده است و در یک جلسه تحلیل و برسی نام تجاری و بازاریابی حرفهای بهترین انتخاب بوده است.سیاست استفاده از نام جوملا بر روی متن باز بودن آن تاکید دارد.
لینک منبع: http://opensourcematters.org/index.php?Itemid=160
http://www.joomla.org/component/content/article/72-about-the-project/259-logo-usage-and-brand-guide.html
- مفاهیم لوگو جوملا:
لوگو جوملا طی یک فراخوان از میان لوگوهای بسیاری انتخاب شده که در زیر 5 لوگو راه یافته به مرحله نهایی را میبینید
لینک منبع:http://forum.joomla.org/viewtopic.php?f=145&t=5953&sid=517f9fd5223d949cdbdb20652f85ba2a
و از این میان لوگو زیر با عنوان "Joomla! 01" انتخاب شده است
طراح لوگو: Alan Urquhart
لینک منبع:http://www.joomla.org/announcements/general-news/204-and-the-winner-is.html
شکل کلی لوگو تشکیل شده از حرف اول انگلیسی کلمه جوملا "J" که چهار بار با زاویه 45 درجه تکرار شده است
و به شکل چهار نفر با چهار رنگ متفاوت هستند که دست در دست هم گذاشته و متحد شدهاند
استفاده از چهار رنگ اصلی به معنی:
رنگ آبی قاره - آمریکا
رنگ قرمز - آفریقا
سبز - اروپا
نارنجی - قاره کهن(آسیا و اقیانوسیه)
استفاده از این ترکیب رنگ هوشمندانه است، چراکه برای عموم مخاطبان قابل قبول بوده و با آن ارتباط برقرار میکنند
نمونههای مشابه
• استفاده از مفاهیم پارسی و ایرانی
حال که با مفاهیم جوملا آشنا شدیم،برای ترکیب لوگو جوملا با مفاهیم پارسی و ایرانی باید با نمادها و نشانههای پارسی و ایرانی آشنا باشیم
تا بتوانیم از ویژگیهای آنها استفاده کنیم، که در زیر به توضیح اختصاری تعدادی از نمادهای معروف ایران میپردازیم
- رنگ ها
رنگهای پرچم ایران و رنگ فیروزهای رنگهای نمادین ایران میباشند
ولی بدلیل مغایرت با چهار رنگ لوگو جوملا امکان استفاده وجود ندارد
و نیز رنگ سفید پرچم در زمینه روشن به چشم نمیآید
رنگ فیروزهای معمولاً به تنهایی استفاده میشود که در اینجا امکان پذیر نیست
در روند ثبت لوگو، استفاده از پرچم ایران موانعی را بههمراه دارد
- ایرانیان باستان
نقوش مردمان پارس که در مکانهای تاریخی زیادی مانند تخت جمشید وجود دارد
ولی بدلیل جزئیات زیاد نقوش، استفاده از آن در لوگو توصیه نمیشود و نیز برای استفادههای نرمافزاری (دیجیتال) مناسب نمیباشد
- حیوانات
نقوشی که نیمی انسان و نیم دیگر حیوان است، اسب بالدار، همای سعادت، سیمرغ و ققنوس، شیر، گوزن، قوچ و بز کوهی...
استفاده از نقوش حیوانات در طراحی لوگو جوملا انتخاب خوبی نیست چراکه حیوانات بیشتر به معنی تحرک (مانند تیمهای ورزشی و خودروسازی) میباشند، جزئیات زیادی دارند و ترکیب آنها با مفاهیم جوملافارسی برای کاربردهای نرمافزار (دیجیتال) مناسب نمیباشد و نیز مواردی مثل شیر، اسب بالدار، قوقنوس و... در کشورهای دیگر هم کاربرد داشته و نماد بارزی از ایران نخواهد بود
- گیاهان
نقوش گیاهان (گلها و گل بوتهها و بُتهجقه) در آثار بسیاری با زمینههای متفاوتی همچون ظروف باستانی، بافت فرش، گلیم، البسه،حکاکی سنگ، چوب، فلزات،گچبری و نقاشی اماکن تاریخی، فرهنگی، مذهبی و... کاربرد فراوانی داشتهاند دارای جزئیات کم و مناسب برای تکرار نقوش در طرح، با قابلیت ترکیب پذیری بالا همیشه یکی از بهترین گزینهها برای معرفی انجمنها و تشکلها بوده است و ما نیز در لوگو جوملافارسی بهترین استفاده را داشتهایم
- لوگوتایپ
لوگوتایپ ها زیباییهای خاص خود را دارند و نوع خاص حروف نمایانگر شرقی بودن آنها در جوامع بینالملل است. بارز ترین مشکل لوگوتایپ فارسی در سطح بینالملل نامفهوم بودن خطوط برای دیگر زبانها است و نیز ما میخواستیم نشانی از فرهنگ کهن پارس را به نمایش بگزاریم که در لوگوتایپ امکان پذیر نیست.
برای استفاده از مفاهیم جوملا و ترکیب پذیری نیز مشکلات خاص خود را دارد.
- نقوش هندسی
در معماریهای ایران نقوش هندسی زیبایی وجود دارد که بیشتر در اماکن مذهبی کاربرد داشته و شناخته میشوند و به همین دلیل عوام مردم آنها را با اماکن مذهبی به یاد میآوردن و مانعی برای استفاده در لوگو جوملافارسی بود
• تفسیر نشانههای بکار رفته در لوگو جوملافارسی
بعد از اتودهای بسیاری که زده شد به ترکیبی از بُته جقه و گل اسلیمی ختایی رسیدیم
- بُته جقه (درخت سرو ایرانی):
- از رایجترین نگارههای کهن ایرانی در طرحهای قالی و دستبافتهها، کندهکاریهای روی چوب و سنگ، نقش روی آبگینهها، سفالینهها و تذهیب بوده است.بُته معمولاً به شکل برگ دندانه داری است با سری کج که در اندازههای کوچک و بزرگ و با خطهای شکسته، با کنارههای آراسته به گل و برگ، نقش میشود.کهنترین نقش بُته، در تزئینات پوشش چرمی قمقمههایی دیده میشود که از مقبرههای سکایی در پازیریک سیبری، از قرن پنجم ق م ، به دست آمده است.وجود نقش بته در حجاریهای ستون سنگی مسجدی در بلخ، بر قوری سفالین ری و بشقاب سفالین کاشان، به ترتیب متعلق به قرنهای چهارم و پنجم و ششم، نشانة سابقهی دیرین آن در هنرهای آذینی ایران است.این نقش را به معنی سرو که نشانه آزادگی ایرانیان است میدادند که از سر فروتنی سر خود را خم نموده است.در آمریکا این نقش را "Persian pickles" به معنی "خیار شور ایرانی" مینامند.
- و نیز طرح گل اسلیمی ختایی که در تمامی بناهای ایرانی کاربرد بسیاری داشته است.نکتهای که در رابطه با این طرح گل وجود دارد، استفاده گسترده از آن در بناهای مناطق مختلف ایران میباشداز این میان میتوان به گچبریهای مسجد جامع اصفهان و نقوش حرم امام رضا (ع) اشاره کرد
و در نهایت از دو طرح بالا به یک طرح کلی میرسیم که به شکل یک گل میباشدو چهار قطره که به نشانه اتحاد و همبستگی در حال ترکیب شدن هستند، در اجرای این طرح تمامی فاصلهها حساب شده و متناسب و موازی با خطوط میباشد و در نهایت لوگو جوملافارسی با نشانههایی از ایران کهن
در آخر به سبک نوشتاری کلمه جوملافارسی در لوگو میرسیم
لوگو جوملافارسی این قابلیت را دارد تا با انواع خطاطی فارسی (نستعلیق، شکسه، فانتزی و غیره) ترکیب شود اما عبارت جوملافارسی به عنوان نماینده ای برای فارسی زبانان باید بصورت انگلیسی استفاده شود
ولی کدام نوع نوشتاری مناسبتر است؟
فرم نوشتار بالا با نرمی و پیچیدگیهای بسیار میتواند تداعی کننده آرایشی بهداشتی باش دو فرم وسط با ظاهر خشک و شکسته میتواند نام یک اتومبیل باشد، در نتیجه با مقایسه انجام شده و با توجه به اینکه جوملافارسی در زمینه نرمافزار فعالیت دارد فرم پایین (کلاسیک) مناسبتر است
فرم های نوشتاری بسیاری را باهم مقایسه کردیم و با ایجاد تغییراتی به فرم نهایی زیر رسیدیم که نرمی و استحکام را با هم تداعی میکند
روند طراحی لوگو جوملافارسی، از تحقیق و برسی تا اجرای طرح، طی 2 ماه به طول انجامیده تا بهترینها را برای کاربران جوملافارسی داشته باشیم.
طراح و محقق: علیرضا جواهریان
منابع و مأخذ
نقش برجستهها و حجاران تخت جمشید، طراحی گلهای شرقی، نقش و نگارهای ایرانی، طرحهای تزئینی ایرانی، قالی بافی در ایران، دستبافتهای عشایری و روستایی فارس، فرشنامه ایران، ویکیپدیا(موجود در کتابخانه مرجع گرافیک کانون پرورش فکری)