یکی از مزیتهای جوملا نسبت به سیستمهای مدیریت محتوای متن باز دیگر، قالبهای آن بوده است. شاید بتوانیم یکی از مهمترین نقاط قوت جوملا را سیستم قالبهای آن بیان کنیم. شاید پلتفرم قالبهای جوملا در نگاه اول پیچیده باشد اما به مراتب نسبت به سیستمهای متن باز دیگر قدرتمندتر و سادهتر میباشد. ویرایش قالبهای جوملا، عملی ساده است و در کمتر از ۱۰ دقیقه امکان تغییر هر قالبی وجود دارد. شاید برای هر طراح وبی این مزیت کافی باشد!
نباید فراموش کنیم هرکسی که بخواهد با حوزه وب سر و کار داشته باشد باید html و css را بداند. چه وبمستر و چه طراح وب برای اینکه بتوانند فرد موفقی باشند باید بتوانند از کامپیوتر در حد عالی استفاده کنند، دانش کافی داشته باشند و همچنین بتوانند با html و css خروجی مد نظر خود را تهیه کنند! اما این موارد هم کافی نیست و باید همواره بروز باشند. علم همیشه در حال پیشرفت هست و طراحی وب نیز یک علم است که در قالب صنعت و هنر میباشد. فراموش نکنید شما اگر طراح وب هستید تنها یک طراح نیستید و باید علم هم داشته باشید؛ خلاقیت نیز عضو جدا نشدنی شماست.
از این پس سعی میکنیم قالبهایی که بصورت رایگان و همچنین امکانات جالبی هستند و البته قابلیت فارسی بودن را دارند را معرفی کنیم. لازم به ذکر است سعی میکنیم قالبهایی که از فریم ورکهای مختلف استفاده میکنند را بیشتر مورد توجه قرار دهیم، چرا که بهتر است قالبهایی را معرفی کنیم که شما بتوانید سادهتر ویرایش کنید.
در ارسالهای آینده سعی میکنیم قالبهای مختلف را معرفی کنیم، اما تا آن زمان بهتر است با فریم ورک آشنا شویم. در ادامه سعی میکنیم شما را با این تکنولوژی آشنا کنیم.
فریم ورک چیست و این واژه به چه معناست؟ اصلاً چرا باید یا نباید از فریم ورک استفاده کرد؟! آیا مهم است که از چه فریم ورکی استفاده کنیم؟ آیا استفاده نکردن از فریم ورک میتواند ناتوانی ما تلقی شود؟ و.... جوملا خود یک فریم ورک هست ؟! در ادامه به این سوالات پاسخ خواهیم داد.
فریم ورک چیست؟
هر کتابخانهای که تهیه و تنظیم شده باشد تا از تکرار در برنامه نویسی جلوگیری کند و کار برنامه نویس را ساده کند فریم ورک نامیده میشود. اما فریم ورک چیزی بیش از یک کتابخانه است. به عنوان مثال یک شرکت مانند سونی را در نظر بگیرید؛ آیا سونی هربار برای ساخت یک تلویزیون به تکنولوژی مشابه همه کیتها و مدارها را دوباره طراحی میکند!؟ آیا از نظر زمان و هزینه اقتصادی باعث ضرر این شرکت نخواهد شد؟ طبیعتاً سونی همه اطلاعات را در جایی نگه داشته و تنها تغییراتی در آن اعمال میکند و خروجی یک محصول جدید را در نتیجه خواهد داشت.
فریم ورکها بر اساس ساختار برنامه نویسی شی گرایی تحت عنوان Model، View، Controller به اختصار MVC ساخته میشوند. اما نمیتوان گفت کتابخانههایی که بر اساس شی گرایی ساخته نشدهاند فریم ورک نیستند. عموما پرتالها و سیستمهای مدیریت محتوا مثل جوملا، مامبو، دروپال، وردپرس و … در نهایت تبدیل به یک کتابخانه یا فریم ورک میشوند. لازم به ذکر هست که خود این فریم ورکها میتوانند فریم ورکهای دیگر را نیز میزبانی کنند. مانند جوملا که فریم ورک Gantry برای قالبهای جوملا، کار طراحی و مدیریت قالب را سهل و آسان میکند و بسیاری از قالبهای جوملا امروزه از فریم ورکها استفاده میکنند. فریم ورک گانتری برای سیستم مدیریت محتوای وردپرس نیز قابل استفاده هست.
چرا از فریم ورک استفاده میکنیم؟
هیچ اجباری برای استفاده از فریم ورک نیست. اما اگر مزیتهای فریم ورکها را بدانیم شاید حاضر نباشیم به هیچ وجه بدون فریم ورک کاری کنیم! (فراموش نکنید جوملا قبل از سیستم مدیریت محتوا یک فریم ورک است و در واقع یک CMF میباشد) هرچند هیچ اجباری برای استفاده از فریم ورکها نیست. هیچ کسی نمیتواند شما را به خاطر استفاده نکردن از فریم ورکها سرزنش کند. اما به شما پیشنهاد میکنم که سعی کنید همیشه از فریم ورکها استفاده کنید. حتی خودتان میتوانید فریم ورکی را تهیه کنید تا کارهایتان سادهتر شود. اما فریم ورکهایی هستند که شاید نیاز نباشد شما وقت بگذارید و فریم ورک جدیدی را تهیه کنید! یا اصلاً تنها کافی باشد با تغییرات کمی به احتیاج خود برسید. یکی از مزیتهای فریم ورکها این است که اگر یک اشکالی در منبع (Source) شما باشد میتوانید با یک تغییر همه قالبهایی (برنامهها) که از این فریم ورک استفاده میکنند را اصلاح کنید!
کدام فریم ورک را انتخاب کنیم؟
فریم ورکهای زیادی برای جوملا و قالبهای جوملا تهیه شده است که هر کدام امکانات خاصی را دارند. مثلاً T3 (جوملارت) یا Gantry (راکت تم) از معروفترین این فریم ورکها هستند که هر قالبی را با این فریم ورکها تهیه کنیم میتوانیم مطمئن باشیم که قالب ما امکانات ویژهای دارد و همچنین قابلیت راست به چپ یا اصطاحاً فارسی را داراست. اما تنها این فریم ورکها نیستند که برای قالبهای جوملا تهیه شدهاند. فریم ورکهایی نظیر YT Framework ، Warp ، Gavern ، Zen Grid ، Helix ، Construct Template Development ، Morph ، JV و موارد دیگری که شاید به اندازه کافی معروف نشدهاند که بتوان در این مقاله معرفی کرد! اما برای نمونه و یا شاید برایتان جالب باشد که هم اکنون فریم ورکی در حال تهیه هست با نام JYAML که توضیحات خاص و امکانات ویژه خود را دارد و در اینباره تحقیق کنید تا بیشتر بدانید! این به این معناست که شما به همین فریم ورکهایی که بیان شد نیز محدود نیستید! شاید دوست داشته باشید خودتان فریم ورکی را تهیه کنید! کسی شما را منع نمیکند و یا حتی شاید روزی جوملا فارسی فریم ورکی را برای خود ارائه کند. کسی نمیداند در آینده چه چیزی در انتظار شما و ما هست.
عموماً کاربران ایرانی و طراحان وب ایرانی کمتر از این فریم ورکها استفاده میکنند. اما ما سعی میکنیم تعداد این افراد که در بین ایرانیها متأسفانه کمتر از انگشتان دست هست را بیشتر کنیم. به همین منظور تا جایی که به ما این مجال داده شود آموزشهایی در این باره را منتشر خواهیم کرد. اما تا آن زمان میتوانید html و css را مسلط شوید تا بهتر مقالات آموزشی ما را در این باره درک کنید.
پی نوشت نویسنده: در بین فریم ورکهای بالا من گانتری را از همه برتر میدانم. این یک نظر شخصی هست. شاید نظر شما با من متفاوت باشد. اما دلایل من مشخص هست! چرا که امکانات قدرتمندتری دارد و برای زبان فارسی نیز سازگاری بهتری را داراست اما شاید گاهی اوقات هم از T3 استفاده کنم! پس باز هم بسته به نیاز خود انتخاب خواهم کرد. شما هم سعی کنید با یک فریم ورک تکراری کار نکنید!
آیا فریم ورک به سرعت ضربه میزند؟
فریم ورکها عموماً حامل کدهای اضافه هم هستند که شاید در یک قالب (برنامه) استفاده نشوند. اما احتمالاً اصلاً محسوس نباشند! شاید ما در یک پروژه از یکسری دستور استفاده کنیم و در پروژه بعدی نیازی نداشته باشیم؛ اما در فریم ورک ما این دستورات هست و در قالب (برنامه) ما بارگذاری خواهد شد و بر روی کامپیوتر کاربر بارگیری میشود. اما این موضوع نیز قابل کنترل است و شما میتوانید برای فریم ورک خود ویژگیهایی (آپشنهایی) را قرار دهید تا بتوانید موارد اضافه را در زمانی که نیاز نیست، حذف کنید. پس باز هم اینکه سنگین شود یا نه به شما بر میگردد. گاهی Cache و فشرده کردن فایلهای جاوا و css کمک بسیاری خواهد کرد. سعی خواهیم کرد راههایی را به این منظور در آینده ارائه کنیم.
نویسنده : مهدی آهازان - تیم جوملا فارسی
استفاده از مطالب جوملا فارسی با ذکر منبع ( جوملا فارسی ) و لینک مستقیم به http://www.joomlafarsi.com بلامانع است.